Data publikacji:

Podstawy modelarstwa. Jak zacząć budować własne modele?

Modelarstwo to mające wiele obliczy hobby, rozwijające kreatywność, cierpliwość, zdolności manualne, pozwalające też poznać wielu nowych ludzi i zacieśnić więzi rodzinne. Ponadto jest świetnym pretekstem do poszerzania wiedzy z różnych dziedzin, począwszy od historii, a skończywszy na mechanice lub inżynierii. Wiele osób potencjalnie zainteresowanych budową własnych modeli zazwyczaj nie wie od czego zacząć, w artykule przedstawiamy zatem podstawowe informacje na temat różnych form modelarstwa.
modelarstwo

Modelarstwo. Popularne hobby

Modelarstwo jako hobby zaczęło dynamicznie rozwijać się w drugiej połowie ubiegłego wieku. Cały czas cieszy się ono niegasnącą popularnością, nawet mimo tego, że o uwagę większości z nas walczą zawzięcie filmy, seriale, gry lub media społecznościowe, pochłaniające prawie cały wolny czas sporej części społeczeństwa.
Ręczna budowa modeli wydaje się w porównaniu z nimi zajęciem wyjętym wprost z innej epoki, nieprzystającym do szybkiego tempa życia. Może właśnie dlatego, modele wciąż przyciągają nie osoby w każdym wieku, którzy potrzebują czegoś więcej niż szybkiej rozrywki, szukający satysfakcji w tworzeniu czegoś nowego.

Modelarstwo – od czego zacząć?

Jeżeli jesteśmy już skłonni dać szansę nowemu hobby, musimy zdecydować, jaki rodzaj modelarstwa będzie nas najbardziej odpowiedni. Zazwyczaj w wyborze tym pomagają mocno nasze inne zainteresowania. Fani wyścigów i szybkich aut pociąga zazwyczaj modelarstwo samochodowe, miłośnicy kolei stawiają na modelarstwo kolejowe, pasjonaci historii wybierając modele maszyn wojennych z II wojny światowej itd. Nisz jest tutaj co niemiara, każdy znajdzie więc coś dla siebie.
Warto jeszcze rozróżnić klasyczne statyczne modele, ustawiane na półkach lub gablotach, a modele mechaniczne wyposażone między innymi w napęd. Do tej drugiej grupy zaliczamy modele samochodów z silnikami elektrycznymi lub spalinowymi, modele łodzi, samolotów, a także rakiet i innych pojazdów lub maszyn. Skala trudności budowy w ich przypadku jest zupełnie inna, modelarze przykładają też mniejszą wagę do detali wyglądu, skupiając się na ich funkcjonalności.

Wybierz odpowiedni dla ciebie rodzaj modelarstwa

Najpopularniejsze rodzaje modelarstwa dzielimy ze względu na materiały używane do budowy modeli.

Modelarstwo plastikowe

Zdecydowanie najpopularniejszy i najbardziej przystępny typ modelarstwa. Opiera się on na gotowych zestawach do składania i sklejania, których części wycina się z plastikowych ramek (tzw. wyprasek). Łączy się je ze sobą zgodnie z instrukcją, a następnie wykańcza farbami. W zależności od stopnia skomplikowania modele mogą być dodatkowo np. podświetlana diodami LED lub posiadać ruchome elementy.
Często stają się częścią samodzielnie konstruowanych dioram, dotyczy to zwłaszcza modelarzy kolejowych, budujących całe krajobrazy po których podróżują plastikowe pociągi. W sklepach hobbystycznych znajdziemy ogromny wybór produktów, przedstawiających najróżniejsze typy maszyn, pojazdów, a nawet postaci lub przedmiotów. 

Modelarstwo kartonowe i papierowe

Modele składa się tutaj w całości z części wykonanych z papieru i kartonu. Dzięki internetowi ten typ modelarstwa przeżywa drugą młodość, bowiem hobbyści dzielą się swoimi projektami, które można bardzo łatwo samodzielnie wydrukować.
Co więcej, korzystając ze specjalnego oprogramowania, możemy stworzyć gotowy schemat z dowolnego obiektu 3D. Kartonowy model wymaga sporo uwagi i precyzji, jeżeli został jednak solidnie zbudowany i zabezpieczony lakierem, przypomina konstrukcje wykonane z plastiku. Na półkach sklepów modelarskich wciąż znajdziemy też gotowe papierowe modele do składania. 

Modelarstwo drewniane

Modelarstwo drewniane wymaga użycia nieco innego typu narzędzi oraz umiejętności. Modele buduje się tutaj z sklejek, listew, które nieraz wzmacnia się elementami wykonanymi z tworzywa lub metalu. Są one wykonywane zazwyczaj w większej skali niż plastikowe, kategoria ta jest w dużej mierze zdominowana przez pasjonatów statków żaglowych, łodzi, szybowców i statków, z których wiele otrzymuje swój własny napęd.

Inne typy modelarstwa

Bardziej niszowe oblicza modelarstwa to między innymi kompletnie oryginalne projekty budowane od podstaw z wielu różnych materiałów, łączące tworzywo, plastik, styropian, drewno, syntetyczne żywice, a także bardziej unikalne składanki, takie jak ...suchy makaron, muszelki itp. Modele tego typu przygotowywane są zazwyczaj przez największych pasjonatów i dzięki temu mogą się odznaczać największym możliwym realizmem. Do tej kategorii zaliczamy też wszelkiego rodzaju makiety budynków, scen rodzajowych lub krajobrazów,

Modelarstwo – dobre rady na początek

Składanie i wykańczanie pojedynczego modelu to często zajęcie na wiele tygodni lub miesięcy. Niezwykle pomocne jest więc przygotowanie sobie stałego miejsca do pracy, które ma dobre oświetlenie, wentylację i zapewnia komfort w trakcie pracy. Przydatne okażą się też skrytki, pudełka i szuflady na niezbędne drobiazgi, a także maty samogojące zabezpieczające blat.
Do podstawowych narzędzi modelarza zaliczyć możemy linijkę, piłki, ręczne wiertła, aerografy, cążki, pilniki, papiery ścierne o różnej grubości, nożyki, pędzle wielu rozmiarów, a także różnego rodzaju kleje (do plastiku, drewna itd.), jak również farby modelarskie wraz z pipetami i rozcieńczalnikami.  
Internet jest nieocenioną pomocą dla każdego modelarza. W sieci znajdzie on ogromną liczbę poradników, przewodników dotyczących każdego typu modelarstwa. Bez problemu znajdziemy też filmy, strony internetowe lub blogi poświęcone nawet najbardziej niszowym aspektom hobby. Szczególnie przydatne są recenzje produktów, od samych modeli, po akcesoria i narzędzia. Czasem liczba dostępnych informacji może być oszałamiająca, podczas ich przeglądania skupmy się więc wyłącznie na kilku najbardziej interesujących nas tematach.
Jedną z większych mentalnych przeszkód dla osób rozważających złożenie pierwszego modelu jest dotkliwy brak wiary we własne umiejętności manualne. Potrafi ona bardzo skutecznie zniechęcić do zajęcia się hobby. Należy pamiętać, że nasz pierwszy projekt nie musi być idealny, prawie na pewno popełnimy jakieś błędy, każdy z nich jednak czegoś nas nauczy i pozwoli uniknąć w przyszłości podobnych problemów.
Rozpoczynając przygodę z modelarstwem nie musimy mieć ponadprzeciętnych zdolności, wprawę nabędziemy dopiero z doświadczeniem, a wrodzony talent ma tu minimalne znaczenie. Pamiętajmy, aby mierzyć jednak siły na zamiary. Nie rzucamy się na głęboką wodę decydując się na bardzo trudny techniczne projekt. Kupując model do składania stawiamy na produkty przeznaczone dla początkujących, które wykończymy stosunkowo szybko. 
Sporą przeszkodą dla wielu początkujących modelarzy jest też brak motywacji, najczęstszą przyczyną jest to, że uznają oni swoje projekty za słabe, a postępy w opanowaniu bardziej zaawansowanych technik modelarskich, za niedostateczne. Wina leży tutaj głównie w tym, że sugerują się oni zanadto dziełami prezentowanymi w sieci przez profesjonalistów z często wieloletnim doświadczeniem, porównujące je ze swoimi modelami. Nie należy złapać się w tą pułapkę.
Na koniec warto podkreślić, że chociaż modelarstwo jest postrzegane jak zajęcie dla samotników, może ono pomóc nam w poznaniu wielu nowych ludzi, zarówno w sieci, jak i w realu. W Polsce nie brakuje klubów modelarskich, wystaw oraz konkursów w różnych kategoriach, które organizowane są nawet w mniejszych miejscowościach. Wspólne składanie modeli jest też świetnym zajęciem dla całej rodziny, pozwala wzmocnić więzi z dzieckiem, rodzeństwem lub rodzicami. 
Zdjęcie: Envato Elements