Data publikacji: Środa, 16.04.2025

Savoir-vivre: etykieta w środkach komunikacji miejskiej

Każdego dnia miliony Polaków korzystają z transportu publicznego – autobusy, tramwaje i metro to dla wielu z nas podstawowy sposób przemieszczania się po mieście. Niestety codzienne obserwacje pokazują, że kultura podróżowania wciąż kuleje. Choć zdarzają się przykłady wzorowego zachowania, nie brakuje i tych, którzy najwyraźniej nigdy nie słyszeli o zasadach dobrego wychowania. A przecież komunikacja miejska to przestrzeń wspólna – miejsce, w którym nasze zachowanie bezpośrednio wpływa na komfort innych.

Spis treści

1. Podstawowa zasada: skasuj bilet
2. Najpierw wysiadający, potem wsiadający
3. Plecaki i bagaże
4. Szanuj spokój innych
5. Ustępowanie miejsca
6. „Przepraszam” i „dziękuję” nie bolą
7. Nie blokuj drzwi i przejść
8. Nie jedz i nie pij
9. Traktuj wszystkich z życzliwością

Pomimo kampanii społecznych, grafik w pojazdach i upomnień kierowców, wielu pasażerów wciąż ignoruje podstawowe reguły kultury osobistej. Efekt? Wściekłość, frustracja i niezręczność – codzienne współpasażerskie doświadczenia, które powinny być wyjątkiem, a nie normą. Warto więc przypomnieć sobie (albo nauczyć się od zera), jak zachować się z klasą podczas podróży MPK. Drobne gesty i odrobina empatii mogą zmienić atmosferę w autobusie bardziej niż nowa klimatyzacja.

1. Podstawowa zasada: skasuj bilet

Nie ma tu miejsca na dyskusje – jazda na gapę to kradzież. Nieważne, jak bardzo spóźniony jest autobus, jak bardzo tłoczno czy nieprzyjemnie. Płacisz nie tylko za przejazd, ale za usługę, która komuś innemu daje pracę. Unikając biletu, obciążasz uczciwych pasażerów i dokładasz się do problemów systemu. Nie bądź sprytniejszy od innych – bądź uczciwy.

2. Najpierw wysiadający, potem wsiadający

Wydaje się oczywiste, a jednak wciąż wielu pakuje się do pojazdu, nie czekając, aż inni z niego wyjdą. Efekt? Zator, chaos i frustracja. Ustalmy jedno: nikt nie odjedzie bez Ciebie. Dajmy ludziom spokojnie wysiąść. Jeśli już jesteś w środku, ustąp drogi tym, którzy chcą opuścić pojazd – wyjdź na chwilę, przesuń się, nie stój jak słup przy drzwiach.

3. Plecaki i bagaże

Nie jesteś na biwaku. Plecak na plecach w zatłoczonym tramwaju to gwarancja tego, że komuś przyłożysz – i to nie raz. Ściągnij plecak, trzymaj torbę w ręce, nie stawiaj walizki na środku przejścia. Nie zajmuj siedzenia bagażem – ktoś naprawdę może go potrzebować. Czasem wystarczy odrobina uwagi, by nie być kulą u nogi reszty pasażerów.

4. Szanuj spokój innych

Nie jesteś w swoim salonie ani na koncercie. Nie zmuszaj innych do słuchania Twojej playlisty, głośnej rozmowy z koleżanką lub relacji z życia uczuciowego. Muzyka? Tylko w słuchawkach. Rozmowy? Cicho i dyskretnie. Jeśli masz coś do wykrzyczenia – zrób to na zewnątrz. Każdy z nas ma prawo do względnego spokoju podczas jazdy, szczególnie po długim dniu.

5. Ustępowanie miejsca

Nie musisz być rycerzem, wystarczy być człowiekiem. Ktoś starszy, kobieta w ciąży, osoba z kulą – widzisz ich, reaguj. Ale rób to z klasą: zapytaj, nie narzucaj się. Nie oceniaj na oko – nie wiesz, z jakimi problemami zdrowotnymi ktoś się zmaga. A jeśli sam potrzebujesz miejsca, nie bój się grzecznie o nie poprosić. Dobre maniery nie działają w jedną stronę.

6. „Przepraszam” i „dziękuję” nie bolą

Zwykłe „przepraszam” przy przeciskaniu się do wyjścia i „dziękuję” za ustąpienie miejsca naprawdę robią różnicę. Pokazują, że jesteśmy świadomi obecności innych i nie traktujemy ich jak mebli. To najprostszy sposób, by współpasażerów traktować jak ludzi, a nie przeszkody w drodze do domu.

7. Nie blokuj drzwi i przejść

Zatrzymujesz się przy drzwiach? Sprawdź, czy nie stoisz komuś na drodze. Przejścia to nie miejsce na rozmowy czy stanie z założonymi rękami. Jeśli nie wysiadasz, przesuń się w głąb pojazdu. Wpuszczaj ludzi do środka. Miejsce przy drzwiach nie jest Twoją strefą komfortu – to przestrzeń rotacyjna, z której powinieneś korzystać tylko chwilowo.

8. Nie jedz i nie pij

Chipsy, kebab, kanapki z jajkiem – tego nikt nie chce czuć ani widzieć w zatłoczonym tramwaju. Jedzenie w komunikacji miejskiej to brak szacunku dla współpasażerów i potencjalne źródło bałaganu. Poza tym – co jeśli ktoś ma alergię? Albo po prostu słaby żołądek? Zjedz na przystanku albo poczekaj chwilę do domu.

9. Traktuj wszystkich z życzliwością

Nie wiesz, kto siedzi obok – może właśnie jedzie na stresującą rozmowę, wraca z nocnego dyżuru, albo jedzie do szpitala. Odrobina empatii i zwykła grzeczność mogą komuś naprawdę poprawić dzień. Uśmiech, pomoc przy bagażu, ustąpienie miejsca – to gesty, które nic Cię nie kosztują, a zostają w pamięci.

Zdjęcie: Envato Elements