Data modyfikacji:

Estradiol u mężczyzn. Co to jest i jak go badać?

Estradiol jest żeńskim hormonem płciowym, który odpowiada za wiele kluczowych funkcji w organizmie. Bierze udział w formowaniu się kobiecych narządów płciowych i odpowiada za ich prawidłowe funkcjonowanie oraz płodność.  Jednak mimo iż jest typowo kobiecym hormonem, występuje on także u mężczyzn i także pełni ważne role. Czym jest zatem estradiol? Czemu występuje u mężczyzn? Jakie są wskazania do badania danego hormonu? Dowiedz się wszystkiego na temat występowania estradiolu u płci męskiej.
men

Czym jest estradiol? Jakie role pełni w organizmie żeńskim, a jakie w męskim?

Estradiol (E2) jest jednym z trzech hormonów z grupy damskich hormonów, czyli estrogenów. Jest hormonem steroidowym odpowiadającym za prawidłowy rozwój żeńskich cech płciowych oraz za regulowanie popędu seksualnego. U płci żeńskiej wpływa również na funkcjonowanie gruczołów mlecznych, gruczołów macicy oraz za kondycję tkanki kostnej, prawidłową pracę mózgu i narządu wewnętrznego takiego jak wątroba. Produkowany jest w obrębie jajników, nadnerczach, naczyniach tętniczych, tkance tłuszczowej oraz tkance nerwowej. Powstaje w wyniku skomplikowanych procesów przekształcających męski hormon – androstedion – w żeński hormon – estradiol. 
Dany hormon pełni ważne role w organizmie żeńskim, jednak występuje on także u płci przeciwnej. Zatem, jakie funkcje pełni u płci przeciwnej? U mężczyzn, tak samo, jak u kobiet, odpowiada za kondycję tkanki kostnej i chrzęstnej, dzięki czemu bezpośrednio wpływa na proces wzrostu kośćca. Bierze on również udział w prawidłowym funkcjonowaniu męskiego układu rozrodczego, a jego niedobór może wiązać się z bezpłodnością. Z kolei nadmiar estradiolu u mężczyzn ma niekorzystny wpływ na rozwój męskich cech w organizmie. Może prowadzić do ginekomastii, czyli przerostu tkanki w obrębie sutka i klatki piersiowej, oraz wywołać chorobę nowotworową jąder.
Hormon jest produkowany w tkance nerwowej, tkance tłuszczowej, nadnerczach i tętnicach. Jest transportowany we krwi w formie nieaktywnej, po połączeniu się z białkami. Jedynie 2% estradiolu w formie aktywnej jest transportowana w formie wolnej wraz z krwiobiegiem w naczyniach.
Sprawdź również, na czym polega menopauza u mężczyzn.
Estradiol to typowo żeński hormon, który u kobiet odgrywa ważną rolę w wykształceniu i prawidłowym funkcjonowaniu poszczególnych narządów rozrodczych. Okazuje się, że pełni także kilka ważnych funkcji u mężczyzn, wśród których należy wyróżnić:
  • pomaga w zamknięciu chrząstek nasadowych kości w okresie wzrostu;
  • wywiera korzystny wpływ na męski układ rozrodczy;
  • zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób naczyniowo-sercowych;
  • zapobiega osteoporozie.
  • Badanie stężenia estradiolu należy przeprowadzać na czczo. Wykonuje się je z krwi żylnej w niemal każdym laboratorium. Można je wykonać każdego dnia. Prawidłowe stężenie estradiolu u mężczyzny wynosi 11,2-50,4 pg/ml (0,04-0,18 nmol/l).

    Kiedy warto zgłosić się na badanie hormonów płciowych?

    Wskazania do badania estradiolu różnią się w zależności od płci. W przypadku kobiet należy wykonać badanie, jeżeli pojawią się objawy takie jak zaburzenia płodności i miesiączkowania, opóźniony proces dojrzewania płciowego, podejrzenie nowotworu jajnika lub przerostu nadnerczy oraz w przypadku trudności w zajściu w ciążę.
    Z kolei u mężczyzn wskazane jest wykonanie badania żeńskiego hormonu, estradiolu, pod kątem prawdopodobieństwa zaburzeń płodności, nieprawidłowego funkcjonowania osi podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalnej, zdiagnozowania ginekomastii, guzów jąder bądź przerostu nadnerczy. Dodatkowymi wskazaniami są częste bóle głowy, zakażenia dróg moczowych, wzdęcia, ból w klatce piersiowej, depresja, wahania nastroju, chroniczne zmęczenie oraz niekontrolowane uderzenia gorąca.

    Jak przygotować się do badania estradiolu i jak się je wykonuje?

    Badanie estradiolu nie jest wcale skomplikowaną procedurą. Polega jedynie na pobraniu próbki krwi żylnej, z której zostanie odczytane stężenie estradiolu. Do danego badania mężczyźni nie muszą się nadto przygotowywać. Wystarczy, że przyjdą na badanie na czczo. Z kolei kobiety muszą pamiętać o pilnowaniu cyklu miesiączkowego, gdyż dane badanie należy wykonać w 2–3 dniu cyklu oraz powiadomić o ewentualnej ciąży.
    Jeśli badanie wykazało, że poziom estradiolu u mężczyzny przekracza powyższe normy, to należy udać się do internisty. Ten pokieruje cię do odpowiedniego specjalisty, najprawdopodobniej do endokrynologa, czyli lekarza, którzy zajmują się regulacją gospodarki hormonalnej. 
    Objawy podwyższonego estradiolu u mężczyzn to pojawienie się typowo żeńskich cech, czyli np. ginekomastia (rozrost tkanki gruczołowej, tłuszczowej i włóknistej w okolicy piersi oraz powiększenie się sutka). Inne objawy to np. pojawienie się tzw. boczków, czyli rozrost tkanki tłuszczowej w okolicy bioder. 
    Podwyższony estradiol u mężczyzn nie musi wiązać się z żadnym poważnym schorzeniem. Może wynikać z nieprawidłowej diety, stresu, zaburzenia rytmu dobowego czy otyłości. Niestety może też świadczyć o procesie nowotworowym, który toczy się w jądrach, dlatego należy to w pierwszej kolejności wykluczyć.
    Prekursorem estradiolu u mężczyzn jest testosteron. Stąd jego podwyższone stężenie u mężczyzn, którzy leczą zaburzenia wzwodu i brak libido jest całkowicie normalne. Ile kosztuje badanie estradiolu? Średnia cena badania estradiolu wynosi 20-30 zł.

    Jak przeciwdziałać nadmiarowi estradiolu, czyli hormonu żeńskiego, u mężczyzn?

    W przypadku zbyt wysokiego poziomu estradiolu u mężczyzn wskazane jest zmienienie nieco swojego stylu życia, które będzie zawierało miedzy innymi:
  • Zbilansowaną dietę – przede wszystkim powinno ograniczyć się przetworzoną żywność, napoje alkoholowe i inne używki oraz nadmiar cukru. Dodatkowo warto zawrzeć dużą ilość błonnika zawartego w suplementach bądź warzywach takich jak kalafior, jarmuż, brokuł itp. Wskazana jest w tym wypadku dieta zawierająca chude mięso, ryby, jaja, w zamian za tłuste mięso. Najważniejsze jest jednak dostarczanie organizmowi dużej ilości naturalnych witamin znajdujących się w warzywach i owocach. Szczególnie wskazane są cytrusy – cytryny i limonki, które mają oksydacyjne działanie.
  • Aktywność fizyczną – osoby z nadwagą bądź otyłe narażone są na podwyższony poziom estrogenów w organizmie, gdyż gromadzą się one ze względu na występowanie nadmiaru tkanki tłuszczowej. Wskazane są zatem różnorodne sporty – czy to wytrzymałościowe, czy siłowe. Ważne, aby podejmować jakąkolwiek aktywność, która zapobiegnie siedzącemu trybowi życia.
  • Suplementy – w celu obniżenia wysokiego poziomu estradiolu w organizmie wskazane są specjalistyczne suplementy, których zadaniem jest blokowanie poziomu żeńskich hormonów płciowych, czyli estrogenów. Ich zadaniem jest zmniejszenie aktywności aromatazy, czyli enzymu przekształcającego androgeny w estrogeny, na rzecz większej ilości testosteronu (podstawowego męskiego steroidowego hormonu płciowego) i zmniejszenia obecności estradiolu. Dodatkowo warto wypróbować suplement diety, jakim jest Ashwaganda, który przede wszystkim reguluje gospodarkę hormonalną, a przy tym wspiera pracę tarczycy i nadnerczy. Oprócz tego, dany suplement wpływa na lepsze samopoczucie, witalność, zmniejszenie poziomu stresu, czyli wyklucza pojawienie się objawów, które są właśnie charakterystyczne dla podwyższonego poziomu estradiolu. Podobne właściwości obniżające obecność estradiolu w organizmie mają: kurkumina – obniża aktywność aromatazy; BOR – zmniejsza ilość wolnego estrogenu, czyli żeńskiego hormonu; DHA – hamuje działanie estrogenu; D-glukaran wapnia – czyści, detoksykuje organizm z nagromadzonej ilości estrogenów w organizmie.
  • Testosteron odpowiada za pożądanie, ale to estrogeny (w tym estradiol) dodają siły i energii mężczyznom. Wpływają też korzystnie na ruchliwość plemników. Dlatego niedobór estradiolu u mężczyzny może skutkować u niego niepłodnością. Niedobór tego hormonu może też się wiązać z niemożnością utrzymania erekcji i tym samym niemożnością osiągnięcia orgazmu. 
    Niski poziom estradiolu u mężczyzn może też powodować obniżenie tonu głosu. Wiąże się to z tzw. przekwitaniem u mężczyzn, do którego dochodzi po 55. roku życia.
    Zdjęcie: Envato Elements
    Autor: Dominika Mańka