Data publikacji: Środa, 26.01.2022

Fleksitarianizm - zastosowanie, przeciwwskazania, zasady

Na pewno słyszałeś o wegetarianizmie i weganizmie, ale czy wiesz, co to jest fleksitarianizm? Być może to właśnie dieta dla ciebie! Sprawdź, jakie są zasady diety fleksitariańskiej i dlaczego warto na nią przejść.

Czym jest fleksitarianizm?

Weganizm to dieta polegająca na całkowitej rezygnacji z mięsa i produktów odzwierzęcych. Z kolei wegetarianizm w swojej podstawowej wersji dopuszcza jedzenie jajek, miodu czy nabiału. Takie restrykcyjne podejście do jadłospisu odstrasza wiele osób, które jednocześnie chciałyby spróbować nie jeść mięsa, ale obawiają się, że nie będą potrafiły go zastąpić w swojej diecie albo że to dla nich za duże poświęcenie, ponieważ lubią konkretne potrawy.

Żyjemy jednak w czasach, w których coraz większą uwagę przykłada się do jakości produktów, sposobu produkcji, zmian klimatycznych oraz cierpienia zwierząt. Co, jeśli komuś zależy na etycznym jedzeniu i ograniczeniu swojego śladu węglowego, a jednocześnie nie chce całkowicie zrezygnować ze spożywania mięsa lub produktów odzwierzęcych? Odpowiedzią jest fleksitarianizm, inaczej nazywany elastycznym wegetarianizmem.

To dieta, w której bazą są produkty pochodzenia roślinnego oraz nabiał i jajka, a ogranicza się spożywanie ryb i mięsa. W praktyce fleksitarianizm polega na minimalizowaniu spożywania potraw mięsnych na rzecz potraw wegańskich i wegetariańskich. Nie ma tutaj jednak sztywnych zasad. Niektórzy fleksitarianie unikają mięsa, przygotowując posiłki w domu, jednak czasami, np. kiedy idą do restauracji lub znajomych, decydują się na zjedzenie pieczonego łososia albo tradycyjnego polskiego obiadu ze schabowym.

Co ciekawe, dieta fleksitariańska robi się coraz bardziej popularna. Ten trend obserwuje się zwłaszcza od początku pandemii COVID-19. Według najnowszych danych w naszym kraju w pierwszym półroczu 2021 roku sprzedaż wegańskich alternatyw dla tradycyjnego nabiału wzrosła o 50%, natomiast mięsa o 179%. Nic dziwnego — fleksitarianizm ma wiele zalet.

Dieta fleksitariańska — jakie są jej korzyści i o czym należy pamiętać?

Motywacje osób przechodzących na dietę fleksitariańską mogą być różne, ale płynące z tej decyzji korzyści łączą wszystkich. Zacznijmy od zalety, która ma charakter globalny. Szacuje się, że przemysł mięsny jest jednym z elementów obciążających środowisko i zużywających zasoby planety w dużych ilościach. W obliczu katastrofy klimatycznej wielu organizacjom i pojedynczym jednostkom zależy na tym, żeby działać na rzecz powstrzymania negatywnych zmian. Ograniczenie spożycia mięsa jest formą takiego działania. Dla ochrony środowiska korzystniejsze jest, aby setki ludzi przeszły na fleksitarianizm niż żeby jedna osoba przestała jeść mięso.

Drugą korzyścią dla świata jest zwrócenie uwagi na kwestię produkcji mięsa i produktów odzwierzęcych. Dzięki osobom, które przechodzą na fleksitarianizm i mówią przy tym o swoich motywacjach, społeczeństwo staje się bardziej świadome i zauważa sposób wytwarzania mięsa. Nie chodzi wyłącznie o cierpienie i niehumanitarne traktowanie zwierząt, ale też o środki stosowane w tym przemyśle, np. antybiotyki.

A jakie korzyści w swoim życiu może zauważyć pojedyncza osoba, która zdecydowała się na dietę fleksitariańską? To przede wszystkim poprawa zdrowia. Osoby ograniczające spożywanie mięsa bądź jego konkretnych rodzajów (semiwegetarianie) są średnio szczuplejsi i mają mniejszą szansę na zachorowanie na cukrzycę typu 2 oraz raka jelita grubego. Dieta fleksitariańska sprzyja również jedzeniu większej ilości błonnika, który ma korzystny wpływ na zdrowie. Niektóre osoby ograniczające spożywanie mięsa wskazują również, że mają dzięki temu więcej energii i lepiej czują się na co dzień.

Warto jednak pamiętać, że aby dieta fleksitariańska przynosiła wymierne korzyści, powinna opierać się na pełnowartościowych posiłkach. Jedzenie słonych przekąsek, fast foodów i słodyczy zamiast mięsa nie sprawi, że będziemy zdrowsi. Dlatego jeśli chcesz przejść na dietę fleksitariańską, ale nie wiesz, jak ułożyć swoje codzienne menu, skonsultuj się z dietetykiem. Pamiętaj również, aby przy znacznym ograniczeniu mięsa i produktów odzwierzęcych, robić kontrolne badania i sprawdzać, czy nie potrzebujesz suplementacji.

Fleksitarianizm — przykładowy jadłospis

Chcesz spróbować zostać fleksitarianinem na jeden dzień? To świetny sposób, żeby przekonać się, czy to dieta dla ciebie. Jeśli nie masz pomysłu na fleksitariańskie menu, poniżej przedstawiamy kilka pomysłów na śniadania, obiady i kolacje. Śniadania:

Szakszuka, czyli jajka gotowane w pomidorach
Jajecznica z suszonymi pomidorami
Tosty po francusku
Pancakes z owocami i masłem orzechowym
Owsianka na napoju roślinnym, z kakao i bananem
Kanapki z guacamole
Tofucznica, czyli wegański odpowiednik jajecznicy
Kanapki z pastą bezjajeczną na bazie ciecierzycy

Obiady:

Zapiekanka ziemniaczana z cukinią
Sałatka z pieczonymi batatami i ciecierzycą
Spaghetti z sosem pomidorowym i tofu
Chili sin carne
Burgery buraczane z frytkami
Makaron z pesto
Krem z pomidorów z grzankami i mozzarellą
Lasagne z fetą i szpinakiem

Kolacje:

Grzanki z serem i pieczarkami
Kanapki z pasztetem z soczewicy
Domowe nachosy z salsą
Fasolka szparagowa w azjatyckim stylu
Sałatka grecka
Sałatka z pomidorami i bobem
Fritatta z warzywami
Focaccia

Na wegańskich i wegetariańskich blogach kulinarnych znajdziesz wiele inspiracji i podpowiedzi dotyczących gotowania. Z kolei produkty przydatne w kuchni bez mięsa kupisz zarówno przez internet, jak i w znanych marketach.

Jeśli interesuje cię temat fleksitarianizmu i chcesz dowiedzieć się więcej, możesz zajrzeć do książek kulinarnych, które podpowiadają, jak w codziennej diecie zamienić mięso. W pierwszej kolejności sięgnij po „Flexitarianizm” Kingi Paruzel, „Rozkoszne. Wegetariańska uczta z polskimi smakami” Michała Korkosza oraz „Mniej mięsa. Jak zostać fleksitarianinem, by pomóc sobie i planecie” Sylwii Majcher.