Data modyfikacji: Piątek, 04.04.2025

Zegarek z widocznym mechanizmem. Skeleton i open-heart. Czym się różnią?

Elementem zegarka budzącym najwięcej emocji jest niewątpliwie mechanizm. Werki najznakomitszych czasomierzy to prawdziwe dzieła sztuki zegarmistrzowskiej i aż żal chować je pod kopertą oraz tarczą. Stąd też pomysł, by odsłonić choć część pracującego mechanizmu. Czym są zegarki szkieletowe oraz open-heart?

Historia odsłoniętego mechanizmu

Pierwsze zegarki z odsłoniętym mechanizmem pojawiły się najprawdopodobniej w XVIII wieku we Francji. Ich autorem miał być, w zależności od źródeł, zegarmistrz Jean-Antoin Lépin lub nadworny zegarmistrz króla Ludwika XV, André-Charles Caron. Według innych doniesień pierwszy zegarek szkieletowy powstał ok. 1820 roku w Anglii.

Początkowo przeszklenie stosowane było jedynie w dominujących zegarkach kieszonkowych, a zegarki naręczne musiały na to rozwiązanie poczekać do drugiej połowy XX wieku. W momencie spopularyzowania wynalazku Seiko, czyli mechanizmu kwarcowego, zegarki typu skeleton straciły na znaczeniu, jednak dziś powracają ze zdwojoną siłą.

Zegarki z widocznym mechanizmem – co możemy ujrzeć?

Precyzyjnie działający mechanizm, złożony z setek drobnych elementów, już sam w sobie zachwyca. Wielu producentów zegarków decyduje się więc na odsłonięcie całego mechanizmu, by móc dokładnie ujrzeć jego pracę. Takie rozwiązanie ma jednak wadę – utrudnia korzystanie z zegarka, czyli odczytywanie godziny. Zegarki z przezroczystą tarczą należą raczej do modeli kolekcjonerskich i w codziennym czasomierzu mogą wyglądać pretensjonalnie. Z tego względu stosuje się również częściowe odsłonięcie mechanizmu. Zazwyczaj pozwoli ci dojrzeć najciekawsze elementy mechanizmu, czyli te ruchome: rotor naciągający sprężynę zegarka automatycznego, ozdobne koła zębate czy kroczące koło balansu.

Zegarki szkieletowe (skeleton)

Modele z całkowicie odsłoniętym mechanizmem nazywane są zegarkami szkieletowymi. Ozdobnie zaprojektowany mechanizm widoczny jest najczęściej od wewnętrznej strony. Przezroczysty dekiel jest tańszy w produkcji, a poza tym w dalszym ciągu można zastosować klasyczną tarczę, więc zegarek nie traci na swojej użyteczności i formalności.

Dużo więcej emocji budzą jednak zegarki z przezroczystą tarczą. Wówczas pracujący mechanizm widoczny jest cały czas, a nie jedynie po zdjęciu zegarka z ręki. Tego typu czasomierze osiągają wyższe ceny, a same mechanizmy utkane są niemal z ażurowych, delikatnych elementów. Tworzenie zegarka z widocznym mechanizmem jest procesem czasochłonnym, bowiem jego wnętrze musi nie tylko precyzyjnie działać, ale także cieszyć oko nabywcy. Z tego względu ruchome części zegarka skeleton celowo wysuwane są na pierwszy plan. Znane są także modele z przeszkloną tarczą oraz dekielkiem, np. Stuhrling Original Men’s 330.33152.

Zegarki open-heart

Kompromisem pomiędzy klasycznymi zegarkami a tymi z odsłoniętym mechanizmem są zegarki open-heart. Mają one nieprzezroczystą tarczę z wyciętym fragmentem. Pozwala on dojrzeć niewielką część mechanizmu, zazwyczaj tę najbardziej reprezentatywną, czyli koło wychwytowe z kotwicą. Zaletą zegarków open-heart jest to, że na pierwszy rzut oka nie różnią się od formalnych, eleganckich czasomierzy. Zazwyczaj mają klasyczną, jasną tarczę, a otwór odsłaniający mechanizm jest niewielki. Dzięki temu zegarki te są bardziej użyteczne i utrzymane w dobrym guście.

Jaki zegarek z widocznym mechanizmem wybrać?

Wybierając zegarek z odsłoniętym mechanizmem, upewnij się, że masz do czynienia z oryginalnym i mechanicznym modelem. Niestety dość łatwo jest się natknąć na tanie podróbki, nazywane często zegarkami kolekcjonerskimi. Zazwyczaj kryją najtańszy mechaniczny lub automatyczny werk. W niektórych przypadkach możesz wręcz spotkać się z atrapą imitującą mechanizm, podczas gdy sam zegarek będzie modelem kwarcowym napędzanym baterią.

Dobrej jakości zegarki skeleton oraz open-heart znajdziesz w asortymencie firm Seiko, Bulova, Fossil, Atlantic, Orient, Zeppelin czy Festina. Niektóre z nich znajdziesz nawet poniżej 1000 zł, a w przedziale do 2000 zł wybór jest już całkiem duży. Modele najznakomitszych marek zegarmistrzowskich, takich jak Zenith, Piaget, Patek Philippe czy Breguet to wydatek kilkudziesięciu czy kilkuset tysięcy złotych, a znalezienie egzemplarzy droższych niż milion złotych nie jest większym problemem.

Jak nosić zegarek skeleton?

Do jakich strojów pasuje zegarek skeleton? Jaka jest jego formalność? Na jakie okazje pasuje zegarek z widocznym mechanizmem? Odpowiedzi nie są oczywiste. Choć mogłoby się wydawać, że kunsztowne wykończenie zegarka podnosi jego formalność, jest dokładnie na odwrót. Wszelkie ozdoby zegarka, subtarcze czy otwory pozwalające ujrzeć mechanizm obniżają jego stopień elegancji. Zwróć uwagę, że zegarki garniturowe, dopasowane do wizytowych strojów, są minimalistyczne i proste w budowie.

Jak więc nosić zegarek z odsłoniętym mechanizmem? Taki czasomierz doskonale nadaje się do codziennych garniturów, strojów smart casualowych, a nawet ubioru codziennego. Jeśli zegarek nie jest krzykliwy i przesadnie skomplikowany, nie musisz się obawiać posądzeń o nowobogactwo. Zegarki skeleton budzą emocje, ale nie są w modzie męskiej nowością. Istnieje wiele stylowych modeli, które można nosić godnie. Jeśli obawiasz się, że zegarek szkieletowy będzie zbyt mocno rzucał się w oczy, postaw na typ open-heart lub skeleton z przezroczystym deklem. Nie trzeba eksponować mechanizmu zegarka, by od czasu do czasu spojrzeć na jego pracę. Dodatkowa zaleta: nie będzie cię rozpraszał w trakcie pracy.